Wat vindt de ChristenUnie van de invoering van loondispensatie in de Participatiewet?

De laatste tijd is er veel aandacht voor de invoering van loondispensatie in de Participatiewet. Het doel van het kabinet is om meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen. Nu komt meer dan de helft van de mensen met een arbeidsbeperking niet aan het werk. Door de kans op werk te vergroten kunnen méér mensen met een arbeidsbeperking ook méér verdienen.

We willen vragen die over de loondispensatie binnenkomen, zo goed mogelijk beantwoorden. Op deze pagina beantwoorden we de meest gestelde vragen en gaan we in op voor- en nadelen van de invoering van de loondispensatie.

Hoe zit het met de invoering van loondispensatie in de Participatiewet (in plaats van loonkostensubsidie)?

In het regeerakkoord is afgesproken dat er in de toekomst loondispensatie komt voor mensen met een arbeidsbeperking die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon per uur kunnen verdienen. Dat is een wijziging in de manier waarop mensen met een arbeidsbeperking betaald worden voor het werk dat zij doen. De totale hoeveelheid geld die het kabinet voor deze doelgroep uittrekt, verandert niet. En de regeling gaat alleen gelden voor nieuwe contracten; bestaande contracten blijven ongewijzigd.

Wat is het verschil tussen loondispensatie en loonkostensubsidie?

Momenteel ontvangen mensen met een arbeidsbeperking hun salaris rechtstreeks van hun werkgever. Werkgevers kunnen vervolgens bij de gemeente loonkostensubsidie aanvragen. Zij krijgen een deel van het betaalde salaris terug, als aantoonbaar is dat een werknemer vanwege een arbeidsbeperking bijvoorbeeld minder snel kan werken of niet alle werkzaamheden kan uitvoeren. Dit is de loonkostensubsidie.

Hoeveel de werkgever terugkrijgt, wordt bepaald aan de hand van de ‘loonwaarde’ van de werknemer. Dat vinden we overigens geen fijn woord, omdat we er als ChristenUnie van overtuigd zijn dat iedereen waardevol is, wat je beperking ook is.

Het plan is om in de toekomst een andere regeling te hanteren. Mensen met een arbeidsbeperking krijgen van hun werkgever dan alleen nog de ‘loonwaarde’ (nog steeds geen fijn woord) als salaris uitbetaald. De gemeente vult het bedrag aan door rechtstreeks aan de werknemer een bedrag uit te keren. Dit is de loondispensatie. Daarbij geldt – net als voor mensen zonder arbeidsbeperking – het wettelijk minimumloon als ondergrens, in verhouding tot het aantal dagen dat men werkt. De nieuwe regeling gaat zoals gezegd alleen gelden voor nieuwe contracten; voor bestaande contracten blijft de loonkostensubsidie bestaan.

Wat vindt de ChristenUnie van deze wijziging?

We zien een paar positieve uitgangspunten in de plannen, bijvoorbeeld het centrale doel om meer mensen aan het werk te helpen en het voor werkgevers zo eenvoudig mogelijk te maken om mensen met een beperking in dienst te nemen. Ook is een positief uitgangspunt dat meer werken direct meer gaat lonen, in tegenstelling tot de situatie bij loonkostensubsidie waarbij je pas boven het bijstandsniveau uitkomt als je meer dan 28 uur per week werkt.

De ChristenUnie heeft haar handtekening gezet onder het regeerakkoord en dus ook onder dit plan. Maar we zullen wel heel scherp in de gaten houden hoe deze regeling wordt uitgewerkt. Bij de bespreking van de eerste contouren van de regeling heeft de ChristenUnie dan ook tal van vragen aan de staatssecretaris van SZW gesteld en haar veel huiswerk meegegeven voor de verdere uitwerking. We letten scherp op de volgende punten:

Zorg voor zo min mogelijk bureaucratie voor werkgevers én werknemers, een eenvoudige en eenduidige regeling is van groot belang.
Werk de regeling zoveel mogelijk uit als een persoonlijk recht (zoals de Wajong), dus zo mogelijk zonder de vermogenstoets en partnertoets.
Onderzoek de mogelijkheden om toch een vorm van pensioenopbouw mogelijk te maken.
Zorg dat de plannen rekening houden met mensen die een medische urenbeperking hebben.
Geef voordeel aan sociale ondernemers die werknemers met een arbeidsbeperking in dienst nemen.

De ChristenUnie vindt het van groot belang om te investeren in het aan het werk helpen van mensen met een arbeidsbeperking. Daarom zijn we blij dat het ons gelukt is om bij de onderhandelingen over loondispensatie af te spreken dat er extra plekken voor beschut werk gecreëerd worden. Het gebrek aan plekken voor beschut werk is op dit moment een groot probleem voor mensen met een arbeidsbeperking die graag willen werken. De ChristenUnie blijft zich daarvoor inzetten en houdt goed in de gaten dat het geld daarvoor ook benut wordt.

Kortom, de ChristenUnie stelt alles in het werk om een zo sociaal mogelijke regeling te ontwerpen en ervoor te zorgen dat mensen met een beperking volop en volwaardig mee kunnen doen.