Vandaag debatteert de Tweede Kamer over de vrijgegeven notulen van de Ministerraad. Opnieuw een debat over het ongekende onrecht dat in de toeslagenaffaire duizenden ouders trof en levens verwoestte. Opnieuw een debat over de fouten die de overheid maakte en niet of te traag herstelde. Opnieuw spreken we over het functioneren van de overheid en de gebreken in onze politieke cultuur.

Dankjewel Piet. Ik maak van deze gelegenheid gebruik om jou te bedanken. Het zijn veel woorden voor elkaar maar dat is ook wel nodig. Piet is de voorzitter die afscheid gaat nemen. Onze onvermoeibare voorzitter. En wat me vanochtend raakte in de woorden van Henk Stoorvogel was de aandacht voor die ene. Die ene die voor je staat, dat het daarom gaat. En als iemand dat heeft belichaamd, als iemand dat heeft laten zien, dan is het Piet Adema onze voorzitter. Dan pakte hij weer de auto en ging hij naar dat ene lid die wel heel veel vragen had. Afgelopen week nog naar iemand in Groningen. Hij reed erheen en zat er de hele avond met die ene.  Piet, dankjewel voor wat je voor ons heeft gedaan. Dankjewel voor alles wat je hebt gedaan. Met hart en ziel heb je je gegeven aan die missie. Ik dank ook voor persoonlijke, hele warme banden die wij hebben gehad. Dat we elkaar altijd konden bereiken, elkaar altijd hebben vastgehouden. Piet, dankjewel! 

Allereerst de communicatie. Er is niet altijd sprake van heldere en eenduidige communicatie en dat is misschien een understatement. We hebben onduidelijkheid gehad over verruiming op 21 april en frustratie dat dat niet gehaald kon worden. Nu is het waar dat het kabinet dat nooit heeft gecommuniceerd - dat 21 april er sprake zou zijn van verruiming - maar het is wel uitgelekt. En dat is wel een patroon. Dat zodra de dienstauto’s het Catshuis verlaten, dan ligt toch wel de informatie toch wel bij de media. En dat leidt tot frustratie.

Toen wij als fractie in de afgelopen week voor cruciale keuzes stonden, wisten we dat elke keus die we zouden maken ons op zware kritiek zou komen te staan. En anders dan bij ander werk dat ik eerder heb gedaan, vindt in Den Haag alles in het licht van camera’s plaats en kan iedereen er zich een mening over vormen. Keuzes kunnen ook verstrekkend zijn en daarmee zwaar om te maken. En dat heb ik geweten. Als politicus móet je ook kiezen, voor of tegen een motie van afkeuring. Voor of tegen een motie van wantrouwen. Voor of tegen deelname aan een nieuw kabinet.