Een paar citaten. ´Is Nederland kapot te krijgen? ... Het aantal minderjarigen dat wegens een levensdelict werd verhoord door de politie groeide van 1970 tot 1995 met een factor tien.´ (15-16). ´Nederlanders zijn steeds pessimistischer over de normen en waarden van anderen, terwijl zij steeds zekerder zijn van hun eigen moraal´ (319). ´Politiek heeft een religieuze structuur, in die zin dat zij handelt vanuit een conceptie van wat ultieme waardering verdient´ (38-39). Maar: ´Augustinus waarschuwde al dat een religie waarvan het bestaansrecht vooral wordt gezocht in politieke toepasbaarheid, hoogstens kan dienen om de massa onware dingen te laten geloven´(278). ´Overheden ... leggen geen harmonie op aan de samenleving , maar eerbiedigen deze ...´ (425).

In de eerste twee citaten baseert Paas zich op Waarden, normen en de last van het gedrag (2003) en Schets van een beschavingsoffensief (2004). Maar hij laat het niet bij deze recente rapporten van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Hij zoek een zinnige manier om christelijke kleuren te mengen op een pluraal politiek palet. Daarbij verwerkt hij een spectrum van Augustinus tot Bolkestein, van Rousseau tot Rawls, Calvijn en Hobbes, Luther en Locke - zelfs paus Benedictus komt onder zijn naam Ratzinger in beeld.

De laatste drie citaten hierboven laten de spanning van deze 'Politieke meditaties' goed uitkomen. Als theoloog laat Paas zien hoe de politiek niet alleen met huid en haar verbonden is met 'de laatste dingen' waar mensen op uit zijn, maar daar tegelijk af moet blijven. Geen heilstaat beloven a.u.b.! Op een opdringerige, sturende overheid zit Paas niet te wachten. En toch zal een overheid moeten bijsturen. Desnoods 'tot achter de voordeur', zoals liberalen vrezen, die vergeten dat ook het stimuleren van vrouwenparticipatie in de economische ratrace een drastisch bevoogdende ingreep betekent achter deze voordeur. 

De timing kon niet beter. Wat mag Paul Cliteur of Afshin Ellian immers verwachten van Rouvoet als vice-premier? Op 14 april zal dan ook het Voorjaarscongres ´Macht en overtuiging´ van het Wetenschappelijk instituut voor een groot deel aan dit boek gewijd zijn. Naast Stefan Paas zelf hoopt onder anderen ook Afshin Ellian daar het woord te voeren.

Om weer af te sluiten met een citaat: ´Wie geen belangstelling heeft voor ... thema´s als vrijheid van meningsuiting, de aard van het publieke debat, de Nederlandse identiteit, de scheiding van kerk en staat en dergelijke, kan beter andere dingen doen dan dit boek lezen´(7)...