Van Middelkoop, hoofdauteur van dit boekje over het aanstaande referendum over de Europese Grondwet, noemt om te beginnen dit referendum zelf al een schijnvoorstelling. Het is een illusie van directe democratie, zelfs al hebben enkele partijen zich - helaas - aan de uitslag gebonden. Steun of verwerping is slechts een symbolische handeling. Verwerping zal weinig tot niets veranderen aan het Europa zoals we het nu kennen, omdat deze Grondwet niets verandert aan bijvoorbeeld de Interne Markt of de euro.

 

Deze Grondwet voor Europa is een document met een Januskop. Aan ene kant lijkt de institutionele ordening nog steeds aan lidstaten het laatste woord te geven. Aan de andere kant heeft deze Grondwet via beleidsterreinen en bevoegdheden een grote centralistische potentie. Bij het beantwoorden van de vraag wie in Europa waartoe bevoegd is krijgt Brussel, en niet meer de lidstaten, het laatste woord. De burger zal met deze Grondwet in de toekomst steeds vaker voor onaangename verrassingen komen te staan, zoals nu in Frankrijk het geval is met de Bolkestein- richtlijn. Gevreesd moet worden dat deze Grondwet in de toekomst eerder negatieve sentimenten van burgers t.o.v. Europa oproept dan ze wegneemt.

 

Het vertrouwen van de ChristenUnie in dit document was al grondig aangetast, toen in de Conventie een afkeer voor een verwijzing naar de christelijke wortels van Europa zichtbaar werd. Dat vertrouwen is met de uiteindelijke tekst niet hersteld. Het resultaat is dan ook een zielloos in plaats van vertrouwenwekkend document. De identiteit van de Unie zal in hoge mate bureaucratisch en technocratisch blijven.

 

Van Middelkoop noemt het ook een gemiste kans, dat de Unie niet in staat is gebleken haar eigen grenzen vast te leggen. Als zelfs landen als Turkije en de Oekraïne in de toekomst bij de Unie kunnen aanschuiven, zal de EU aan haar eigen gewicht bezwijken.

 

Om met de slotzin van de publicatie te spreken: “Een stem tegen deze Grondwet is een stem tegen een verdrag dat getuigt van zelfoverschatting en een gebrek aan zelfkennis, zelfbeheersing, identiteit en dienstbaarheid.”

 

Met de presentatie van deze publicatie is het startschot gegeven voor de Nee-campagne van de ChristenUnie met als slogan: Europa oké, deze Grondwet: Nee!