Bijdrage Joël Voordewind aan het AO Informele JBZ-Raad in Kroatië 23-24 januari 2020 (JBZ-onderwerpen op het terrein van asiel- en vreemdelingenbeleid)

woensdag 22 januari 2020

Bijdrage Joël Voordewind aan een algemeen overleg met staatssecretaris Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid

Kamerstuknr. 32317

De heer Voordewind (ChristenUnie):
Dank u wel, voorzitter. Ik sluit me van harte aan bij dat laatste verzoek. We hebben daar tenslotte ook een motie over aangenomen van de heer Van Dijk. Ik wacht de reactie van de staatssecretaris dus af.

Voorzitter. Ik sluit me aan bij de grote zorgen die geuit zijn door de collega's wat betreft de situatie op de Griekse eilanden. We lezen dat op Lesbos op dit moment 14.000 vluchtelingen vastzitten en op Samos nog eens 6.000. Dat zijn 20.000 vluchtelingen op twee eilanden, terwijl ze de capaciteit hebben om ongeveer 5.000 mensen op te vangen. Ik weet dat de staatssecretaris daar geweest is. Het heeft ook haar grote zorg. Ik vraag me wel af waarom we zo angstvallig vasthouden aan de methode van de Turkijeverklaring, namelijk dat op de Griekse eilanden de mensen moeten worden vastgehouden. Op Lampedusa kunnen ze wel door naar het vasteland om hun asielaanvraag af te wachten. Dat lijkt me toch een stuk menselijker dan dat wij, nu vier jaar verder en terugkijkend op de schrijnende situatie op de eilanden, nog steeds vasthouden aan die methode. Laat die mensen toch naar het vasteland gaan, en laat ze daar onder normale omstandigheden hun asielprocedure afwachten. Is de staatssecretaris bereid dit punt uit de Turkijeverklaring weer op te spelen, gezien de schrijnende situaties op de Griekse eilanden?

Voorzitter. Ik sluit me aan bij de vragen van de heer Van Dijk over de situatie van de alleenstaande kinderen. Het gaat om 2.500 alleenstaande kinderen in nood. Er is een verzoek gedaan aan de lidstaten. Is de staatssecretaris bereid om een opening te maken zodat daar serieus naar gekeken wordt? Dat hoorde ik mevrouw Becker net ook zeggen. Is de staatssecretaris ook bereid om haar aandeel te nemen, nu dat verzoek er zo concreet ligt?

Voorzitter. Dan het rapport van de Europese Rekenkamer; ik geloof dat mevrouw Becker daar ook aan refereerde. Eind oktober is dat rapport naar buiten gekomen. Ik ben er eens doorheen gegaan. Er staan hele nuttige adviezen en aanbevelingen in. Ik zou toch op een aantal daarvan willen terugkomen. De conclusies zijn eigenlijk dat die 2,2 miljard, die in 2015 beschikbaar is gesteld … Ik citeer: de Europese Rekenkamer concludeert, diplomatiek gezegd, dat er een groot verschil is tussen de doelstellingen en de resultaten. We lezen nu in de evaluaties dat dat niet alleen aan Griekenland blijkt te liggen. Daar wordt vaak naar verwezen: we hebben al geld overgemaakt en de Grieken moeten hun zaakjes eens op orde hebben. Nu wordt er ook verwezen naar de Europese kant, namelijk bijvoorbeeld naar het herverdelingsprogramma. 98.000 vluchtelingen zouden worden herverdeeld. Dat aantal was al teruggebracht van 160.000 naar 98.000. Er zijn daarvan nog geen 35.000 mensen herverdeeld over de rest van Europa. Ook Nederland zou op de helft zijn van het toegezegde percentage. Hoe zit dat nu? Waarom neemt Nederland niet zijn fair share als het gaat om die relocatie? Wil de staatssecretaris anderen daar ook op wijzen? Ik verzin het niet. Dit staat in een heel kritisch rapport van de Europese Rekenkamer.

Verder zijn er van alle projecten die door Europees geld zijn gefinancierd slechts enkele die hun doelstelling volledig hebben behaald. Dit gaat over belastinggeld, dat ook de Nederlandse burgers bij elkaar hebben gebracht. Dit is een heel kritisch rapport over de bestedingen van die 2,2 miljard. Er staat dat de lidstaten te weinig experts sturen als het gaat om EASO, dus om de beoordeling en het proces. Er staat dat ze niet lang genoeg blijven. Ook als het gaat om de terugkeerders is het aantal te laag. Kortom, ik zou dus graag een reactie van de staatssecretaris willen hebben op dit rapport. Dit rapport is gewoon openbaar en kan opgevraagd worden. Ook wordt gebrekkige sturing vanuit het management van Europa genoemd. Er worden heel duidelijke aanbevelingen gegeven. Het permanente relocatiemechanisme moet van start gaan, een verordening die al gemaakt is in Dublin IV. Het beheer van de noodhulpgelden moet versterkt worden. De capaciteit van EASO, dat ik al noemde, moet versterkt worden. Frontex moet meer gaan doen als het gaat om terugkeer. Graag een reactie op dat punt.

De voorzitter:
U bent door uw tijd heen.

De heer Voordewind (ChristenUnie):
Voorzitter, mag ik misschien nog één vraag stellen? Ik ben erg benieuwd wat deze staatssecretaris vindt van het plan van Duitsland. Er werd al verwezen naar Denemarken, maar Duitsland heeft een serieus plan opgebracht. Duitsland zegt dat we moeten proberen bij de buitengrenzen een onderscheid te maken tussen kansarm en kansrijk. Laten we daar dan de herverdeling op loslaten en gezamenlijk de verantwoordelijkheid nemen voor die terugkeer. Wat vindt de staatssecretaris van dat voorstel?

Dank u wel.

Meer informatie

« Terug