Kandidaatstelling waterschapsverkiezingen

vrijdag 04 juni 2004 15:59

Beste raadsleden, statenleden en secretarissen van de lokale en provinciale unies,
 
Water houdt steeds meer Nederlanders bezig. Het is een terrein waarop in de toekomst heel wat beleid dient uitgedacht te worden. In het najaar zullen er bij 18 waterschappen (zie onderaan dit schrijven) verkiezingen gehouden worden. Diverse waterschappen hebben een oproep gedaan om voor deze verkiezingen kandidaten aan te dragen. Dit dient te gebeuren in de maand juni. Het lijkt ons zinvol deze oproep ook binnen de partij te verspreiden, temeer omdat er in de toekomst vernieuwingen aankomen in de bestuurssamenstelling en de verkiezingswijze van de waterschappen. Daartoe eerst wat meer informatie.

Bestuur en verkiezingen van waterschappen

Waterschappen lijken qua bestuur veel op gemeenten en provincies. De burgemeester van een waterschap heet dijkgraaf, watergraaf of voorzitter. Het college van burgemeester en wethouders van een waterschap heet college van dijkgraaf en (hoog)heemraden, dijkstoel of dagelijks bestuur. De gemeenteraad van een waterschap heet verenigde vergadering, vergadering van hoofdingelanden of algemeen bestuur. Net als gemeenten en provincies kennen waterschappen eens in de vier jaar verkiezingen.

Algemeen bestuur

Het uitgangspunt is dat iedereen die belang heeft bij het werk van een waterschap daarvoor moet betalen. Iedereen die betaalt heeft ook recht op zeggenschap in het waterschapsbestuur. Hoe groter het belang is, hoe meer men betaalt, hoe meer zeggenschap (zetels) men heeft in het algemeen bestuur.
Iedereen die belang heeft bij het werk van een waterschap wordt ingedeeld in een categorie. In de wet is vastgelegd dat er vijf categorieën belanghebbenden zijn die voor vertegenwoordiging in het waterschapsbestuur in aanmerking komen:
  • eigenaren ongebouwd: eigenaren van gronden
  • eigenaren gebouwd: eigenaren van gebouwen
  • pachters
  • ingezetenen: mensen wonen in het waterschapsgebied
  • gebruikers bedrijfsgebouwd: bedrijven
De provincie bepaalt voor elk waterschap met hoeveel zetels een categorie in het waterschapsbestuur deelneemt. Omdat de belangen per waterschap anders zijn, verschilt de bestuurssamenstelling per waterschap. Het waterschapsbestuur van een waterschap dat enkele grote steden in zijn beheersgebied heeft – met veel industrie en veel inwoners – kent dus een andere samenstelling dan het waterschapsbestuur van een waterschap dat voornamelijk agrarische grond en kleine dorpen in zijn beheersgebied heeft.

Via rechtstreekse verkiezingen kiezen de eigenaren van ongebouwd onroerend goed (boeren, landeigenaren) hun vertegenwoordigers. Ook eigenaren van gebouwd onroerend goed kiezen meestal direct hun afgevaardigden. Soms worden zij (indirect) aangewezen door het gemeentebestuur van in het waterschap gelegen gemeenten. De vertegenwoordigers van de ingezetenen (inclusief huishoudelijke vervuilers) worden soms gekozen door gemeentebesturen, soms rechtstreeks; die van lozers van bedrijfsafvalwater door de Kamers van Koophandel.

Personenstelsel

Op dit moment is het zo dat de waterschappen werken met een personenstelsel. Het personenstelsel houdt in dat mensen op persoonlijke titel op een lijst staan; een partij wordt niet op een lijst genoemd. Bij de  beschrijving van een persoon echter, in de toelichting op de kandidatenlijst,  kan wel een gelieerdheid aan een bepaalde politieke partij aangegeven worden.

Vernieuwing

De samenstelling en verkiezing van de 37 waterschapsbesturen is aan vernieuwing toe. Het kabinet is voornemens een aantal categorieën te schrappen. Omdat de huidige wijze van verkiezingen erg ingewikkeld is, wordt op dit moment gewerkt aan een versimpeling van het systeem. In het huidige verkiezingensysteem (het personenstelsel) kennen burgers bij verkiezingen vaak geen van de kandidaten. Bovendien is onbekend waar de kandidaten voor 'staan'. Ook de dubbele stem die de huiseigenaar als ingezetene mag uitbrengen leidt tot onbegrip. In de toekomst wordt het personenstelsel bij ingezetenen waarschijnlijk vervangen door een lijstenstelsel. De Unie van Waterschappen heeft in de publicatie 'Naar een nieuwe bestuurssamenstelling' voorstellen gedaan voor het vereenvoudigen van de samenstelling van het bestuur. De voorstellen resulteren in andere categorieën in het waterschapsbestuur.
In 2008 houden alle waterschappen voor het eerst gelijktijdig verkiezingen. Nu is dat tijdstip per waterschap verschillend. De Unie is nu in overleg met het ministerie van Verkeer en Waterstaat over een lijstenstelsel in 2008. Of dat echt politieke partijen gaan worden, is nog zeer de vraag en zelfs niet al te waarschijnlijk. Toch is het zinvol op de veranderingen in te spelen door alvast mensen uit ChristenUnie gelederen aan te sporen zich kandidaat te stellen. Zo kunnen we het gedachtegoed van de partij ook in de waterschappen gestalte geven en als partij ons voordeel doen met de kennis vanuit het bestuur van de waterschappen.
 
Wij vragen u dan ook om bij de genoemde Waterschappen geschikte kandidaten voor te dragen en hen te verzoeken in de toelichting op hun kandidaatstelling hun affiniteit met de ChristenUnie kenbaar te maken. Houdt u ons op de hoogte?
 
Bij voorbaat dank!
 
 
Met vriendelijke groet,
 
 
 
Namens de Verenging van ChristenUnie bestuurders en het Landelijk Bestuur van de ChristenUnie,
 
Corine Dijkstra
Adviseur Raads- en Statenleden
 

De Waterschapsverkiezingen 2004 zullen gehouden worden bij de volgende waterschappen:

(Adressen vindt u op de website www.uvw.nl )
 
Waterschap de Groote Waard
Hoogheemraadschap van Rijnland
Waterschap Noorderzijlvest
Waterschap Reest en Wieden
Waterschap Zuiderzeeland
Hoogheemraadschap van de Krimpenerwaard
Waterschap Hollandse Eilanden en Waarden
Waterschap de Brielse Dijkring
Nieuwe Waterschap Limburg
Nieuwe Waterschap West-Brabant
Waterschap Goeree Overvlakkee
Waterschap Groot Salland
Nieuwe Waterschap Friesland
Waterschap de Dommel
Hoogheemraadschap van Schieland
Waters hap Rege en Dinkel
Waterschap Wilck en Wiericke
Hoogheemraadschap de Aa en de Maaskant

« Terug

Nieuwsarchief > 2004

december

november

oktober

september

augustus

juli

juni

mei

april

maart

februari

januari