Oorlog en recht: een spanningsvolle relatie, zo niet een contradictio in terminus. Is oorlog mogelijk zonder schending van humanitaire rechten?
Voor strijdende partijen is er altijd het dilemma dat al te veel respect voor rechten en plichten kan leiden tot een nederlaag. Juist als men twijfelt aan het respect van de tegenpartij voor het oorlogsrecht.

Deze werkelijkheden mogen onze steun voor het humanitair oorlogsrecht, en de ontwikkeling ervan, niet ondergraven. Daarom begroet ik de onderhandelingen over het vraagstuk van de Explosieve Resten van Oorlog. Met name de verantwoordelijkheid voor achtergelaten blindgangers verdient verduidelijking. Ongeëxplodeerde resten veroorzaken immers veel extra menselijk leed, tot ver na afloop van een gewapend conflict. Voor de Europese Commissie zie ik hier vooral een rol in het coördineren, informeren en waar nuttig het ondersteunen van lidstaten. Cumulatie van bevoegdheden leidt eerder tot verwarring dan dat het in de praktijk slachtoffers verder helpt.

De spanning tussen recht en werkelijkheid moet ons aan de andere kant voorzichtig maken. Ons respect voor de internationale verdragen mag niet verworden tot misbruik van dit rechtsgebied voor politieke doeleinden. Al te gemakkelijke veroordelingen ondergraven uiteindelijk immers de steun voor het oorlogsrecht. Daarom steun ik de amendementen van de fractie van de Groenen niet. Men beperkt zich tot eenzijdige kritiek op één natie, terwijl bij het handelen van vele landen in het licht van het internationaal humanitair oorlogsrecht zeer kwestieus is.

Bas Belder