Bron: De Banier

door Rijk van Dam

De laatste keer in deze zittingsperiode is het Europees Parlement terug van zomerreces. Volgend jaar rond deze tijd is er Deo volente een nieuw Parlement. Dit keer ook met leden uit de nieuwe lidstaten. Dat betekent wel dat de ‘oude’ lidstaten minder vertegenwoordigers in het Parlement zullen krijgen. Nederland gaat van 31 naar 27. Totdat ook Roemenië en Bulgarije toetreden, dan resteren er voor Nederland nog maar 25 zetels.

Het is bekend dat Nederland niet het meest eurofiele land in Europa is. De opkomstpercentages voor de verkiezingen voor het Europees Parlement tonen dat elke keer weer aan. Dat beeld wordt bevestigd door enkele enquetes die de kennis en betrokkenheid van de Nederlander bij Europa meten.

Het lijkt erop dat de Nederlandse vertegenwoordigers in het Europees Parlement het belang van de Europese Unie niet goed kunnen overbrengen aan de mensen die zij vertegenwoordigen.
Dat is jammer. Daardoor verdwijnt veel belangrijke informatie over de ontwikkelingen in Europa achter de belevingshorizon van de Nederlandse burger.
Er is in het afgelopen jaar te veel gebeurd om te zeggen dat Europa de gemiddelde Nederlander niets doet of te bieden heeft.

Ik wil twee onderwerpen uit het afgelopen jaar pikken. Het eerste is de discussie over de Grondwet (Conventie) van de Europese Unie. Waarschijnlijk is de voorzitter van de voorbereidende werkgroep bekender dan het onderwerp van studie. De zonnekoning Giscard d’Estaing heeft fors ingezet op een alomvattend Europa. Een staat op Europees niveau. Dat heeft gevolgen voor de inhoud van de Conventie. Het voorstel dat nu op tafel ligt, laat lidstaten op sommige punten erg weinig ruimte om haar eigen kenmerkende karakteristieken te handhaven. Voor Nederland tikken regelingen rond evenwichtige vertegenwoordiging en financiën hard aan. Immers, we zijn de grootste kleine lidstaat en bovendien het land met de grootste bijdrage per persoon aan de Europese Unie. Er schijnen ook mensen te zijn die het liberale vrijheidsbeleid in Nederland willen verdedigen, maar dat lijkt me niet noodzakelijk. Indien die Conventie ook door de regeringsleiders wordt aangenomen – en daar lijkt het wel op – moeten we als Nederland fors slikken. Maar daar hoor je in Nederland bijna niets over. Althans niet buiten de buitenlandrubriek van de dagbladen.

Een tweede onderwerp is de discussie rond de toekomst van de Europese landbouw. Onder druk van de internationale afspraken in de Wereld Handels Organisatie – en de klachten waarmee met name Amerikanen dreigen – moet Europa zijn organisatie van de landbouwsector wijzigen. Geen kwantitatieve productiesubsidies meer, maar meer belonen van maatschappelijke taken die een landbouwer verricht. Minder boeren, meer cultiveren. Het lijkt een logische stap. Maar de gevolgen voor Nederland zijn nu al merkbaar. Een groot aantal kleinere boeren legt het werk neer omdat zij voor zichzelf geen toekomst meer daarin zien. De productie verdwijnt naar de goedkopere landen in het Oosten van Europa. Hier houden we slechts de ‘intelligente’ landbouw; de ontwikkeling van kweek en fokmethoden. Voormalige boerenterrein verandert in woonwijk of natuurgebied. Karakterstieke elementen in het Nederlands landschap verdwijnen.
Het afgelopen jaar Europa heeft dus wel degelijk gevolgen gehad voor Nederland. Dat hoop ik met deze voorbeelden te hebben kunnen illustreren.

Voor het komende jaar zal dit niet anders zijn. Met de uitbreiding voor de deur moet besloten worden over uiteenlopende zaken. Van financiën tot morele, ethische normen. Immers, er komen landen bij die op sommige punten fors afwijken van hetgeen we hier in West-Europa gewend zijn.
Daarom is het van belang dat het komende jaar Europa meer gaat leven in Nederland. Niet alleen bij de beleidsmakers op ministeries en in de Tweede Kamer. Ook in de wereld van de ‘gewone’ Nederlander. Omdat de inpact van Europa niemand overslaat.

In het afgelopen jaar is het ons klaarblijkelijk niet gelukt de burgers warm te maken voor de zaken van Europa. Ik wil dat het komende jaar rechtzetten. U mag mij erop aanspreken. Ik nodig u hierbij dan ook uit mij met uw vragen over Europa te bestoken. Van klein tot groot.
Er ligt het komend jaar een grote uitdaging in en voor Europa te wachten. Laten we deze uitdaging samen aangaan.

Mr. Rijk van Dam