Bijdrage Joël Voordewind Algemeen Overleg Voortgangsrapportage Afghanistan

donderdag 12 november 2009

De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. Allereerst wil ik mijn medeleven betuigen met de familie van de onlangs omgekomen militairen korporaal Van der Rijdt en sergeant-majoor Leijsen. Het is diep triest dat deze twee mannen zijn omgekomen. We gedenken ook de gewonden die sinds het vorige overleg gevallen zijn. Volgende week spreken we uitgebreid over de missie van de afgelopen drie jaar, maar ik wil toch even ingaan op het TLO-rapport. In de inleiding en de conclusies staat dat de veiligheid en de basisvoorzieningen in Uruzgan enorm zijn toegenomen en dat de economische ontwikkelingen goed op gang zijn gekomen. We kunnen dus constateren dat wij wel degelijk impact hebben gehad op deze provincie. Het is echter nog verre van pais en vree. Dat bij de verkiezingen geen tweede ronde hoefde te komen vanwege omvangrijke fraude geeft een enorme deuk in de geloofwaardigheid van de regering-Karzai. Stuurt de internationale gemeenschap aan op een zo breed mogelijke regering? Hebben we daar invloed op? Kunnen we daar druk op uitoefenen? De internationale gemeenschap besteedt miljarden in Afghanistan om die regering haar werk te laten doen. Hoe kan deze regering, die zegt corruptie te willen bestrijden, haar geloofwaardigheid terugwinnen? Er komt een nieuw militair concept, Initial Assessment, en ik vraag mij af waar de NAVO en UNAMA op gaan insteken. Gaan ze voor de drie-Dbenadering? Alle pijlen wijzen in die richting, maar kan minister Verhagen daar toch meer over zeggen? Ik ben ook erg geschokt door de terugtrekking van de VN, waar ik overigens alle begrip voor heb. Dit geeft echter een heel duidelijk signaal. Heeft dit consequenties voor het UNAMA-kantoor in Tarin Kowt? Afgelopen jaar is de papaverteelt met 22% verminderd. Het is dus niet alleen maar doffe ellende. Kan minister Koenders vertellen waarom het slagingspercentage in Uruzgan met 7 aanzienlijk lager is dan in de rest van Afghanistan? Waarom gaat het langzamer in Uruzgan en hebben wij daar nog verdere invloed op? Kunnen we daar nog verdere ondersteuning bij geven? Wat ziet het kabinet als de prioriteiten voor de laatste maanden dat we nog in Uruzgan zitten? Wat de ChristenUnie betreft moeten we volledig inzetten op het trainen van de politie en de militairen daar. Deze mensen moeten het uiteindelijk gaan doen. We moeten prioriteiten stellen en minder inzetten op het uitbreiden van de inktvlek. Laten we hetgeen we nu hebben, consolideren en proberen de situatie te verstevigen. EUPOL is nog steeds niet op sterkte. De doelstelling van generaal McCrystal is van 90 000 naar 134 000 militairen te groeien en daarnaast 160 000 politieagenten te trainen. Elk jaar neemt echter een kwart van deze mensen weer ontslag en dat betekent dat we elk jaar opnieuw 10 000 militairen en politieagenten moeten opleiden. Hoe kan het dat elk jaar weer een kwart afhaakt? Vindt minister Van Middelkoop ook dat daar een grote winst te behalen is? Belangrijkste conclusie uit de rapporten is dat er een groot gebrek aan bekwaamheid, professionaliteit en leiderschap is op alle niveaus. Welke conclusies trekt minister Van Middelkoop over het opleiden en trainen van politie en leger? Ik wil minister Koenders complimenteren voor wat er tot nu toe gerealiseerd is op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Augustus 2006 waren er 10 organisaties aanwezig, inmiddels zitten we op 54, inclusief 6 VN-organisaties. Het DCU doet goed werk op het gebied van zorg, onderwijs en landbouw. WEWA versterkt productieketens in de private sector en de UNDP is bezig met een ondersteuningsprogramma voor het lokale bestuur. Hoe zorgen we dat we deze heel belangrijke initiatieven veilig kunnen stellen, ook als de Task Force Uruzgan (TFU) straks stopt?

De heer Brinkman (PVV): De heer Voordewind zegt dat de veiligheid is verbeterd. Waar baseert hij dit op? Ik heb hier een presentatie van ISAF, waaruit blijkt dat zowel het aantal «incidents» als het aantal «casualties» in Uruzgan het afgelopen jaar flink is gestegen. De heer Voordewind zegt dat de papaverteelt is verminderd. Het klopt dat er een drastische vermindering is opgetreden, maar de opbrengst van de papaverteelt is juist verhoogd. Vorig jaar heeft de papaverteelt 12 000 ton papaver opgebracht. Het blijkt dat uit 1 ton papaver ongeveer twee kilo heroïne te maken is. De papaverhandel heeft bijna een half miljard opgebracht vorig jaar. Dan maken een paar papaverplanten meer of minder niet uit, het gaat toch alleen maar om de totale opbrengst. Als blijkt dat de taliban hierdoor weer meer geld kunnen uitgeven dan hebben we een probleem.

De heer Voordewind (ChristenUnie): Wij delen de zorgen met de heer Brinkman als het gaat om papaverteelt en de opbrengsten daarvan. Ik heb het kabinet daarom gevraagd waarom wij in Uruzgan achterblijven bij de rest van Afghanistan. In heel Afghanistan is de papaverteelt met 22% gedaald en in Uruzgan slechts met 7%. Ik wacht de reactie van het kabinet af. Wat betreft de veiligheid baseer ik me op een TLO-rapport dat specifiek over de afgelopen drie jaar in Uruzgan gaat. Zij stellen een substantiële verbetering van de veiligheidssituatie vast. We zien een grote verbetering als het gaat om het basisonderwijs in Afghanistan, maar we zien helaas ook dat de meisjes daar weer een enorme stap achterlopen. Er zijn ook te weinig vrouwelijke docenten. Kunnen wij daar nog invloed op uitoefenen?

« Terug