[Gastblog] Een beginselpartij is niet conservatief

Eppo Bruins27-07-2015 16:21 27-07-2015 16:21

In juni presenteerde de ChristenUnie drie kernwaarden voor haar politiek programma: dienstbaarheid, geloofsvrijheid en waardevol leven. Eppo Bruins pleit ervoor dat we de kernwaarden dynamisch blijven beschouwen. De vierde bijdrage in de serie: ‘Kernwaarden van de ChristenUnie’.

Al het goede komt in drieën. Zo ook de kernwaarden van de ChristenUnie, zoals we die willen vastleggen in een preambule van het kernprogramma: dienstbare samenleving, geloofsvrijheid, waardevol leven. Zijn dit dan definitief de drie termen die de kern vormen van waar we als partij voor staan?

Vruchten van de Geest
Ik denk dat er nogal wat mist, maar die kritiek zou té gemakkelijk zijn. Het is namelijk niet verwonderlijk dat er wat mist, want zelfs de apostel Paulus had negen woorden nodig om de kenmerken te beschrijven van onze ideale omgang met elkaar: liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid en zelfbeheersing. In een land waar de inwoners leven naar Gods woord zullen deze negen vruchten van de Geest zichtbaar zijn. We zien verlangend uit naar die zekere toekomst, want in die toekomst geldt niet meer het recht van de sterkste, is de macht van mammon verbroken en regeert de leugen niet langer. Maar tot die tijd leven we in een gebroken wereld en in die gebroken wereld is het een Christen-taak om te streven naar dat ideaal, uit liefde voor de ander en tot eer van God. Christenen in de politiek zetten dat ideaal centraal in hun denken en doen.

Vanuit christelijke optiek is het de taak van de regering om te zorgen voor een samenleving waar deze waarden, deze vruchten, tot bloei kunnen komen. Want: waar liefde woont, gebiedt de Heer Zijn zegen! En laten we wel wezen: we klagen wel eens over 'deze tijd', maar eigenlijk wonen we nog steeds in een grotendeels christelijk (geïnspireerd) land: leven wordt beschermd, de zwakke wordt verzorgd, de vreemdeling wordt gevoed, de dief wordt vervolgd en we geven onze tienden bovendien in ruime mate - al is het in de vorm van inkomstenbelasting. In feite hebben wij in Nederland de vruchten van de Geest geïnstitutionaliseerd en in de wet verankerd.

Toch is niet alles rozengeur en manenschijn. Tienden geef je uit liefde, inkomstenbelasting betaal je omdat het moet. De vruchten van de Geest komen voort uit liefde, uit het hart! Werkend vanuit het hart - en dus vanuit de Geest - moet de ChristenUnie voortdurend waakzaam zijn en signaleren op welke plekken in de maatschappij we dreigen uit te glijden. Want instituties en regelgeving zijn aan verandering onderhevig en de christen-politicus kan vanuit sociale bewogenheid  en persoonlijke verontwaardiging haarfijn duiden welke aspecten van naastenliefde in gevaar zijn.

Selectie in verontwaardiging
Er zijn genoeg onderwerpen om verontwaardigd over te zijn. Om communicatie- en politiek-strategische redenen moet je daarin echter een keuze maken. Die keuze wordt mijns inziens geleid door twee aspecten: enerzijds de actualiteit (wat is er nu gaande waarover wij ons zorgen maken?) en anderzijds de persoonlijke verontwaardiging van onze volksvertegenwoordigers (om vier jaar lang met energie een onderwerp na te jagen, moet het je na aan het hart liggen). Je kunt de sjofar blazen over alles wat niet rechtvaardig is, maar de meeste impact heb je als je met hart en ziel strijdt voor datgene waar je persoonlijk het meest van ondersteboven bent.

Arie zet zich in voor zorg en gezin, Joël voor de vreemdeling en geloofsvrijheid, Carola voor een rechtvaardig economisch systeem, Gert-Jan voor slachtoffers van mensenhandel, Carla voor rentmeesterschap en acceptatie van mensen die anders zijn. Ik zie die onderwerpen terug in de drie voorgestelde kernwaarden. En dat is goed! Het bindt ons als partij dat we vijf fantastische mensen hebben die dagelijks in de frontlinie staan. Bovendien - en dat is net zo belangrijk - zijn dit onderwerpen die ook op lokaal niveau, daar waar we echt samen-leven, een concrete invulling kunnen krijgen vanuit christelijk perspectief.

Van drie formulieren naar drie kernwaarden?
Ik wil er echter voor pleiten dat we de drie kernwaarden dynamisch blijven beschouwen. Dat we als een profeet voortdurend waken over de maatschappelijke ontwikkelingen, want "uw ogen zijn zalig omdat zij zien en uw oren omdat zij horen". De drie gekozen onderwerpen zijn nu maatschappelijk actueel en passen goed bij de mensen die ervoor moeten gaan. Maar laten we niet bang zijn om af en toe te wisselen naar andere thema's op die potentieel langere lijst van ontwikkelingen die wij lokaal en mondiaal zien gebeuren en waar we óók oprecht verontwaardigd over zijn.

Kortom, de drie kernwaarden zijn goed gekozen en passen goed bij onze partij in deze tijd. Maar laten we ze niet zien als de nieuwe Formulieren van Enigheid. Een beginselpartij past haar beginselen altijd toe op de tijd van nu. Een beginselpartij - en zeker een die in woord en daad zijn Messias wil volgen - zal vanuit haar beginselen altijd een verfrissende en verrassende inbreng in de actualiteit hebben en nooit vervallen in conservatisme.

Eppo Bruins is directeur van Technologiestichting STW. Daarnaast is hij hoofdredacteur van DenkWijzer, het studieblad van de ChristenUnie.

Dit gastblog is geschreven op persoonlijke titel.

« Terug

Nieuwsarchief > 2015

december

november

oktober

september

augustus

juli

juni

mei

april

maart

februari

januari