Een ambivalent verdrag
Gaat het over EU-lidmaatschap, een handelsverdrag of de democratische legitimiteit van de EU? Eigenlijk geen van allen.

De overeenkomst is ambivalent;  het zet de deur niet wagenwijd open voor lidmaatschap, maar gaat verder dan een handelsverdrag. Dit kan op het eerste gezicht onbevredigend lijken, maar is bij nadere beschouwing misschien wel de best mogelijke balans anno nu.

En wat de democratische legitimiteit betreft: zowel onze eigen Eerste en Tweede Kamer als het Europees Parlement hebben met ruime meerderheid vóór deze overeenkomst gestemd. Allen rechtstreeks gekozen volksvertegenwoordigers. De Associatieovereenkomst gaat dus niet over een democratisch tekort van de Europese Unie, en evenmin over een “sluipende overdracht” van bevoegdheden. Al willen de initiatiefnemers van het referendum u graag anders doen geloven. Om die discussie te voeren hadden de mannen van GeenPeil geduld moeten hebben tot er een passend onderwerp voorbij zou komen.

Nixon goes to China
De ChristenUnie heeft vóór de associatieovereenkomst met Oekraïne gestemd, maar heeft grote moeite met het idee van een raadgevend referendum.

Ik deel het ongemak over het (raadgevend) referendum als instrument. Echter, het referendum is er wel langs democratische weg gekomen. Wegkijken en maar hopen dat de opkomstdrempel van 30% niet wordt gehaald is dan een zwaktebod, en komt de democratische besluitvorming zeker niet ten goede.

Juist als partij die zich sterk distantieert van het 'pro-EU' kamp, heeft de ChristenUnie een sterk verhaal te vertellen. Het is een voorbeeld van Nixon goes to China – een ja-stem uit onverwachte hoek. ‘De Oekraïners vragen om onze hulp. Zij willen ontwikkelen met hulp van Europa. Dat komt ten goede aan de economie in Oekraïne, maar ook aan de mensenrechten daar,’ zegt Peter van Dalen in zijn bijdrage aan Bruslog.  

Principiële bezwaren tegen een niet-bindend referendum weerhielden de ChristenUnie er in 2005 niet van om zich enthousiast te storten op een “nee”-campagne tegen de Europese Grondwet. Geheel in lijn hiermee wil ik graag de “ja-stem” van de ChristenUnie vóór de Associatieovereenkomst met Oekraïne in het zonnetje zetten!

Trineke Palm is WI-fellow en promovenda aan de Vrije Universiteit. Ze doet onderzoek naar de rol van de Europese Unie in de wereldpolitiek. In Advalvas schreef zij over de Associatie-overeenkomst met Oekraïne.