Wat doet een fractie?

  • Standpunten bepalen. In de fractie­vergadering spreekt men inhoud en strategie af.
  • Werk verdelen. Kamerleden krijgen een portefeuille (bijv. onderwijs, zorg, klimaat) en bereiden debatten en wetsbehandelingen voor.
  • Woordvoering en leiding. De fractievoorzitter leidt de fractie en voert vaak het woord in grote debatten.
  • Ondersteuning. Fracties hebben eigen beleidsmedewerkers en voorlichters die Kamerleden helpen met analyses, amendementen en communicatie.

Hoe ontstaat en werkt een fractie?

Na verkiezingen vormen de verkozen Kamerleden per partij een fractie. Grote fracties hebben meerdere specialisten per thema; kleine of eenmansfracties moeten keuzes maken en kunnen niet overal tegelijk zijn. Een fractie werkt samen, maar Kamerleden stemmen zelfstandig — het vrije mandaat staat altijd voorop.

Fractie, partij en zetel: wat is het verschil?

  • Partij: vereniging met leden en een programma.
  • Fractie: de Kamerleden van die partij (in de Kamer).
  • Zetel: één plek in de Tweede Kamer; zetels vormen samen een fractie. Stapt iemand uit een fractie, dan behoudt hij/zij in Nederland zijn of haar zetel (vrije mandaat) en kan als eenmansfractie verdergaan. Lees hier meer over wat een zetel is.

Fracties buiten de Tweede Kamer

Ook in de Eerste Kamer en het Europees Parlement werken leden in fracties samen. In het Europees Parlement vormen gelijkgezinden uit meerdere landen fracties; daar gelden minimumeisen voor het aantal leden en lidstaten.

Veelgestelde vragen

Wat is een fractiediscipline?
Afspraken binnen een fractie om bij stemmingen eenduidig te stemmen. Het is géén wet; elke volksvertegenwoordiger stemt uiteindelijk naar eigen geweten.

Mag je van fractie wisselen?
Ja. Een lid kan uit een fractie stappen en (alleen) doorgaan. De zetel blijft bij de volksvertegenwoordiger.

Wie bepaalt wie er in commissies zit?
Fracties verdelen onderling wie welke commissies doet; grote fracties zijn vaak in meer commissies vertegenwoordigd.