De Tweede Kamer heeft ingestemd met het initiatiefvoorstel van ChristenUnie en PvdA om tijdelijke huurcontracten grotendeels te verbieden en het vaste huurcontract weer als norm te stellen. Op deze manier beschermen we beter de rechten van huurders en geven we hen meer zekerheid.

Er komt een verbod op gokreclames op televisie. Hier is al langer maatschappelijke onvrede over. Met het verbod op gokreclames wil Kamerlid Mirjam Bikker jongeren en kwetsbaren beschermen tegen de gokbedrijven. Met deze wet, die 1 juli 2023 ingaat, moeten gokbedrijven straks actief voorkomen dat de reclames deze groepen bereiken.

Het kabinet trekt miljoenen extra uit om mensen in armoede te ondersteunen met zaken als voedsel, kleding, schoolspullen en verzorgingsproducten. Dat laat minister Carola Schouten weten aan de Tweede Kamer.

Het wetsvoorstel van staatssecretaris Maarten van Ooijen versterkt de positie van jongeren in de gesloten jeugdhulp. Zo kunnen jongeren in de toekomst vrienden ontvangen, krijgen ze recht op zak- en leefgeld en hoeven ze niet meer naar de rechter voor een schadevergoeding bij een gegrond verklaarde klacht. De Eerste Kamer moet nog akkoord gaan met het wetsvoorstel.

Dankzij een amendement van onder andere Don Ceder worden de schuldentrajecten wettelijk ingekort van drie jaar naar anderhalf jaar. Het duurt vaak te lang voordat mensen uit de schulden zijn wat vaak ernstige gevolgen heeft voor deze mensen. Bovendien zal de kortere termijn van de schuldentrajecten zorgen voor minder hoge maatschappelijke kosten. Het aangenomen amendement gaat over de Wettelijke schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp).

Er wordt onderzoek gedaan naar de situatie in Nagorno-Karabach, de conflictregio waar Armenië en Azerbeidzjan tegenover elkaar staan. Don Ceder heeft er in de Tweede Kamer voor gepleit om hier vanuit de Europese Unie op in te zetten. De onderzoekscommissie zou moeten kijken naar vredesoplossingen waarin recht wordt gedaan aan de situatie.

Piet Adema wil het dierenwelzijn vooropstellen als het gaat om huisdieren. Het welzijn van het dier moet belangrijker zijn dan dat mensen het dier schattig vinden. Naast een al bestaand fokverbod wil de minister op meedere manieren ontmoedigen zulke huisdieren in huis te halen. Het gaat om dieren met schadelijke uiterlijke kenmerken, zoals mopshondjes met een te platte snuit.

Er wordt geld ingezet om reparatie makkelijker en aantrekkelijker te maken, zoals in de vorm van repair cafés, dankzij Stieneke van der Graaf. Repareren is een belangrijke stap voor de overgang naar circulaire economie. Dankzij repareren worden grondstoffen hergebruikt op een duurzame manier. Vanuit het Rijk komt er daarom dus financiële steun om vrijwilligers te helpen repair cafés op te zetten.

De Wet Toekomst Pensioenen is aangenomen door de Tweede Kamer. Het nieuwe pensioenstelsel sluit beter aan bij de veranderende samenleving, waarin vergrijzing en wisselen van baan voorbeelden zijn. Met het nieuwe pensioenstelstel zal het indexeren sneller plaatsvinden en wordt het duidelijker wat aan pensioen wordt opgebouwd. 

Het kabinet heeft excuses aangeboden namens de Nederlandse staat voor de rol in de slavernij. Voor de ChristenUnie is dit een begin voor meer eenheid. Excuses voor het slavernijverleden kunnen een belangrijke rol spelen om een tijd van verzoening in te gaan. 

De Tweede Kamer wil meer geld investeren in het verduurzamen van kerken en andere monumentale gebouwen. Kerken zien hoge energieprijzen tegemoet waardoor er meer geld nodig is. Verduurzamen van kerken is de structurele oplossing, juist voor de langere termijn. M

Goede integratie van asielzoekers en statushouders is belangrijk. Dankzij een amendement van Don Ceder wordt succesvolle integratie gestimuleerd. Dankzij het amendement wordt er ook in 2023 geld vrijgemaakt voor NT2-lessen en aan meedoenbalies. Het betekent dat de asielzoekers en statushouders vanaf de eerste dag mee kunnen doen in het integratieproces, wat belangrijk is voor zowel de nieuwkomers zelf als de Nederlandse samenleving.

Staatssecretaris Maarten van Ooijen wil inzetten op het stimuleren van gezond voedsel. Hiervoor wordt de kindermarketing voor het ongezonde voedsel wettelijk ingeperkt. Het plan is om een gezonde omgeving voor de kinderen te creëren. Nu is er teveel marketing gericht op het ongezonde voedsel, zoals het fastfood. 

Er wordt veel geld geïnvesteerd in twee knooppunten in Noord-Nederland. Er gaat 35 miljoen euro naar het spoor bij Meppel en er wordt 2,5 miljoen euro geïnvesteerd in een spooremplacement bij Leeuwarden. Beide knooppunten kennen veel problemen met de treinen, zoals vertraging. Bij Meppel wordt er gewerkt aan een oplossing voor de flessenhals, waar heel veel reizigers langskomen. Rondom knooppunt Leeuwarden zijn ook veel problemen, wat met het spooremplacement opgelost zou kunnen worden. 

De Nedersaksenlijn is een stap dichterbij dankzij een amendement om onderzoek te financiëren. Er is een geldbedrag van een halfmiljoen euro voor gereserveerd. Met het onderzoek hoopt de Tweede Kamer de Nedersaksenlijn sneller te realiseren. De Nedersaksenlijn zal Noord- en Oost-Nederland beter met elkaar verbinden door een rechtstreekse verbinding tussen Groningen en Enschede.

Er wordt zeven miljoen euro beschikbaar gesteld voor de veiligheid op de N18. Het geld wordt gebruikt om ongeregelde kruispunten te verbeteren en onder andere stoplichten te plaatsen, waar nog niet genoeg geld voor was. De N18 is een belangrijke verbindingsweg in de Achterhoek, waardoor het goed is dat ook hier de veiligheid verbetert wordt. 

Dankzij een aangenomen amendement van Stieneke van der Graaf wordt er extra geld beschikbaar gesteld voor het welzijn onder studenten. Deze extra middelen zijn bedoeld om de kennis en expertise van onderwijsinstellingen te versterken. Er moet een nationale handreiking komen voor mbo-instellingen, hogescholen en universiteiten om ervaringen te delen. Dit is hard nodig omdat de situatie rondom het studentenwelzijn nu zorgelijk is.

Alle smaken van e-sigaretten worden uit de handel gehaald. Er was al duidelijk dat er een verbod op e-sigaretten met een smaakje zou komen. E-sigaretten met een smaakje, zoals banaan of sinaasappel, zou de drempel tot roken verlagen. De smaakjes van e-sigaretten zijn onder jongeren populair. Door smaakjes uit de handel te halen wordt ingezet op verbetering van de gezondheid van jongeren.

Gert-Jan Segers heeft samen met VVD-collega een amendement ingediend over antisemitisme. Met het amendement komen er meer middelen beschikbaar voor de bestrijding van antisemitisme. Zo zou ieder kind op school ten minste één keer een ervaringsverhaal moeten horen over de Tweede Wereldoorlog. Het onderwijs is één van de belangrijkste plekken om uitdagingen zoals antisemitisme te bestrijden.

Met hulp van Don Ceder wordt er extra geld geregeld voor voedselbanken. De voedselbanken zien momenteel toenemende aantallen mensen aankloppen. Hierdoor wordt de druk op de voedselhulp groter. Met een bedrag van vijf miljoen euro extra hoopt de Tweede Kamer meer mensen te helpen.

Het openbaar vervoer wordt verbeterd voor mensen met een beperking. Dankzij een amendement van Stieneke van der Graaf wordt er 20 miljoen euro extra in de toegankelijkheid van het ov gestoken. Het ov moet toegankelijk zijn voor iedereen. Door dit geld vrij te maken, wil de Tweede Kamer dat iedereen zonder problemen met het openbaar vervoer kan reizen. Er wordt onder andere geïnvesteerd in toegankelijke toiletvoorzieningen en reisassistentie. 

Er komen meer middelen vrij om de besliscapaciteit voor visum-aanvragen te verbeteren. Het gaat om aanvragen voor een kort verblijf in Nederland, bijvoorbeeld door families die belangrijke gebeurtenissen bij willen wonen van mensen met een migratieachtergrond in Nederland. Dit soort aanvragen moeten op tijd kunnen worden behandeld, waardoor het van belang is dat er voldoende capaciteit is om de aanvragen te behandelen.

Minister Carola Schouten wil de bijstandsregels minder streng te maken. Zo moet de mens meer centraal komen te staan, in plaats van de regels. Er is sprake van ruim 20 maatregelen om de bijstand te versoepelen. Zo zijn giften tot 1200 euro toegestaan. Met de versoepeling wil het kabinet de scherpe randjes van de wet afhalen.

Er is een amendement aangenomen waarin meer geld naar de de Friese taal gaat. Met het geld wordt bijvoorbeeld het onderwijs in de Friese taal van betere kwaliteit voorzien. Het doel van de investering is om de basiskwaliteit weer op orde te krijgen en om alle scholen de kerndoelen van de Friese taal te halen.

Met een amendement van Don Ceder wordt er geld ingezet op verzoeningsprojecten tussen Israël en Palestina. Dit zal ook belangrijk zijn voor de vredesbesprekingen die nu nergens toe leiden. Het geldbedrag van €250.000 is vooral gericht op het tegengaan van polarisatie en stimuleren van onderling begrip, met vrede van onderop als hoofddoel.

Het kabinet zet zich in om betere woonvormen voor ouderen te realiseren. Deze nieuwe woningen kunnen ouderen langer thuis laten wonen en sluiten beter aan bij de wensen. Dit is goed voor jong én oud. Bewoners van gemeenschappelijke woonvormen kunnen onderling meer voor elkaar betekenen. Bovendien zal er meer doorstroom komen op de woningmarkt en wordt de kloof tussen gezinswoningen en het verpleeghuis kleiner. 

Er komt een extra budget van vijf miljoen euro beschikbaar voor de vier kleine levensbeschouwelijke universiteiten. Deze extra steun is nodig om financiële knelpunten aan te pakken, waardoor meer ruimte komt voor levensbeschouwelijk onderwijs en onderzoek. Met dit geld wordt er ook erkenning gegeven aan de waarde die de levensbeschouwelijke universiteiten hebben. Het gaat om de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA), de Theologische Universiteit Kampen (TUK) en de Universiteit voor Humanistiek (UvH).

Er komt sneller geld beschikbaar voor het Team Bestrijding Kinderporno en Kindersekstoerisme (TBKK) van de politie. Dankzij een amendement van Mirjam Bikker wordt er ook in 2023 al een miljoen euro vrijgesteld voor de bestrijding van kinderporno en -sekstoerisme. Met dit bedrag kan het TBKK eerder beginnen met de uitbreiding van het werk dat ze doen. Het TBKK is onmisbaar in de bescherming van kinderen als het gaat om seksueel misbruik of seksuele uitbuiting.

Met de nieuwe spreidingswet wordt de staat van asielopvang fatsoenlijker en humaner. De wet houdt in dat er een structurele oplossing komt voor de opvangcrisis. Er komt een eind aan de jarenlange crisisopvang. Hier heeft de ChristenUnie zich lang voor ingezet. Dankzij de wet komt er een eerlijke spreiding over de Nederlandse gemeenten en komen er voldoende opvangplekken. Ook is kleinschalige opvang beter mogelijk, om de vluchtelingen een betere kans te geven op integratie in de gemeenschappen.

Er wordt een Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen opgericht. Dit fonds heeft als doel om betaalbare woningen voor starters te realiseren. Dankzij dit fonds wordt het voor starters en gezinnen mogelijk om dankzij de subsidie toch een huis te kunnen kopen. Met de 40 miljoen euro die in het fonds gestoken wordt, worden veel starters geholpen.

De Nederlandse regering blijft Community Based Sociotherapy (CBS) Rwanda financieren, dankzij een amendement van Stieneke van der Graaf. CBS verzorgt sociotherapie voor daders en slachtoffers van de genocide tegen de Tutsi. Het doel is om trauma van de genocide samen te verwerken. Nederland blijft dit soort projecten steunen vanwege het belang van traumaverwerking en de blijvende vrede en verzoening in Rwanda.

Een aangenomen amendement van Mirjam Bikker zorgt ervoor dat er extra geld wordt uitgetrokken voor vrijwilligerswerk. Het geld is bedoeld om de organisatie van vrijwilligerswerk beter te kunnen coördineren. Het gaat om een bedrag van een miljoen euro per jaar, voor een periode van vijf jaar. Lokale vrijwilligersorganisaties zijn gebaat bij ondersteuning en met dit amendement wordt het vrijwilligerswerk verstevigd. De talloze vrijwilligers zijn van grote waarde voor de samenleving.

Het kabinet zet zich in voor minder abortussen in Nederland. Dit maken staatssecretaris Maarten van Ooijen en minister Ernst Kuipers met de aanpak 'onbedoelde en ongewenste zwangerschap' bekend. Er komt gratis gebruik van anticonceptie middelen voor kwetsbare vrouwen, zoals voor vrouwen in achterstandssituaties. Ook wordt er meer aandacht besteed aan het voorkomen van ongewenste zwangerschappen, door bijvoorbeeld meer gesprekken over anticonceptie en voorlichting.

Er komt een gratis ontbijt voor kwetsbare leerlingen op basisscholen. Dit maakt minister van Armoedebeleid Carola Schouten bekend. Het kabinet wil hiermee kinderen die vanwege financiële problemen met een lege maag beginnen, ondersteunen.

De Westerscheldetunnel wordt in 2025 al tolvrij voor personenvervoer. De motie hierover is in de Tweede Kamer aangenomen. Door het tolvrij maken van de tunnel wordt Zeeuws-Vlaanderen meer verbonden met de rest van Zeeland. Eerst zou de Westerscheldetunnel pas in 2032 tolvrij zijn, maar dat is dankzij de motie met zeven jaar vervroegd.

Het kabinet heeft met Prinsjesdag een breed pakket aan maatregelen getroffen om armoede tegen te gaan. Door de hoge energie- en voedselprijzen komen huishoudens in de knel. Om de armoede te laten afnemen wordt het minimumloon verhoogd, evenals de AOW, uitkeringen en het kind gebonden budget. Daarnaast komt er meer huur- en zorgtoeslag en voor lage inkomens ook een energietoeslag.

Het kabinet stelt €90 miljoen euro beschikbaar voor de bevordering van mentale en fysieke gezondheid. Ook preventie van gezondheidsproblemen kan met dit geld worden versterkt. Het kabinet wil een gezonde leefstijl stimuleren in een gezonde leefomgeving. Hiermee kan een deel van gezondheidsproblemen worden voorkomen.

Er komt ruim €400 miljoen voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt en om armoede te bestrijden. Het geld kan mensen met een uitkering aan een baan helpen. Ook wordt er van het geld gebruik gemaakt om voedselhulp te bieden en kinderarmoede tegen te gaan.

Het kabinet gaat uitwonende studenten compenseren voor de hoge inflatie. Dit zal door middel van een tijdelijke verhoging van de basisbeurs plaatsvinden. De tijdelijke verhoging moet ervoor zorgen dat uitwonende studenten nog steeds rond kunnen komen. Daarnaast kunnen studenten ook profiteren van de verhoging van het minimumloon en de verhoging van de zorgtoeslag.

Het kabinet zet een streep onder het fraudebeleid van de afgelopen jaren. De overheid was daarbij streng op elke kleine fout. Voortaan geldt er bij het controleren van uitkeringen een ander uitgangspunt: maatwerk en vertrouwen.

“De meeste mensen willen het goede doen”, schrijven minister van sociale zaken Karien van Gennip en minister voor armoedebeleid Carola Schouten in een brief aan de Tweede Kamer waarin zij beschrijven hoe de AOW, WW en bijstand voortaan gecontroleerd gaan worden. “Wij gaan uit van vertrouwen.”

De nieuwe voorschriften geven veel meer speelruimte aan gemeenten en uitkeringsinstanties om maatwerk te leveren. Maar ook de handhaving zelf wordt milder.

Het kabinet stelt €150 miljoen beschikbaar voor verbetering en meer bekendheid van palliatieve zorg. Palliatieve zorg heeft als doel om de kwaliteit van leven te verbeteren, ondanks fysieke, psychische of andere problemen. Vroegtijdige inzet van palliatieve zorg kan een positief effect hebben op de kwaliteit van leven van patiënten. Daarom is het goed dat ook voor mensen die niet meer beter kunnen worden, er ook geld beschikbaar is om de juiste zorg te leveren.

Het kabinet komt met een verbod op reclames voor online gokken. Vanaf 2023 mogen gokbedrijven geen ongerichte reclame maken en vanaf 2025 mogen er geen sportwedstrijden, evenementen en programma’s gesponsord worden door gokbedrijven. Het kabinet wil hiermee kwetsbare groepen beschermen tegen gokverslaving.

Met een motie van Don Ceder heeft de Tweede Kamer aangegeven dat kleinschalige asielzoekersopvang mogelijk moet zijn. Dit is belangrijk omdat dit het draagvlak voor een lokale opvang groter wordt. Met de motie wordt ook aan de COA aangegeven dat gemeentes die kleinschalige opvang aanbieden hulp moeten krijgen dit te realiseren.

Er worden circa 25.000 woningen opgeknapt of in lege kantoorgebouwen gecreëerd. Ook wordt er geïnvesteerd in preventie van jeugdcriminaliteit, net als in aanpak van armoede en schulden en in kwaliteit van onderwijs. Met deze investeringen zet het kabinet in op betere leefbaarheid van kwetsbare wijken en wil het kabinet de problemen in de wijken oplossen.

Lootboxes worden gezien als vorm van gokken, waardoor de Tweede Kamer een verbod wil op deze lootboxes. Lootboxes zijn virtuele schatkistjes in games die vooral voor kinderen erg manipulatief zijn. Bovendien is het kopen van lootboxes ook verslavend en zorgen de kosten voor onverwachte hoge rekeningen. Met een verbod op lootboxes wil de Tweede Kamer de kinderen en gezinnen beschermen tegen de psychologische trucs van de lootboxes.

Het kabinet gaat zich meer inzetten voor de mentale gezondheid van jongeren. Staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) start hiervoor een brede beweging. Het aantal mentale klachten is hoog, terwijl mentale gezondheid zeer belangrijk is. Met de aanpak wil het kabinet mentale problemen beter bespreekbaar maken en ook op die manier jongeren helpen en ondersteunen.

Vanwege de hoge inflatie verhoogt het kabinet de kinderbijslag, ondanks eerdere berichten dat de kinderbijslag niet mee zou stijgen. Door de hogere kinderbijslag worden gezinnen concreet geholpen in deze tijd van stijgende prijzen.

Naast het Outbreak Management Team (OMT), komt er ook een Maatschappelijk Impact Team (MIT). Zo kan het Kabinet tijdens een volgende (corona)uitbraak, naast de medische adviezen van het OMT, ook gebruik maken van de sociaaleconomische adviezen van het MIT. Een motie van Mirjam Bikker hierover is door de Tweede Kamer aangenomen.

Dankzij inzet van Pieter Grinwis blijven er zetels voor de landbouw behouden in de Waterschapsbesturen. De ChristenUnie heeft dit door middel van een amendement op een initiatiefwet voor elkaar gekregen. Hoewel het aantal zetels verminderd wordt, is het van belang dat de praktijkkennis behouden blijft in het bestuur. De landbouw heeft net als de natuurterreinen en bedrijven twee geborgde zetels.

Met de voorjaarsnota zijn er mooie, grote stappen om huishoudens te helpen in hun bestaanszekerheid. Zo stijgt het minimumloon en wordt de AOW hieraan gekoppeld. Ook wordt vermogen meer belast. Mede dankzij de ChristenUnie zijn er afspraken gemaakt die zorgen voor een sociale en rechtvaardige samenleving.

Er komt een verbod op het recreatief gebruik van lachgas. Dit verbod is nodig om verslavingen en alle ellende van lachgas een halt toe te roepen. Voormalig staatssecretaris Paul Blokhuis had het verbod aangekondigd en staatssecretaris Van Ooijen (Volksgezondheid) kan eindelijk de laatste stappen zetten die nodig zijn om het verbod in te voeren. Ook onze Tweede Kamerfractie heeft zich er lang voor ingezet. Het verbod gaat in vanaf 1 januari 2023.

Zowel de inkomensgrens voor de aanvullende beurs als de basisbeurs worden verhoogd. Door de verhoging van de inkomensgrens zullen meer studenten gebruik kunnen maken van de aanvullende beurs. De basisbeurs wordt verhoogd naar €273,90 voor uitwonende studenten en €109,90 voor thuiswonende studenten.

Kinderen van bijstandsgerechtigde ouders kunnen langer in huis blijven wonen zonder dat ouders gekort worden op hun uitkering. Minister van Armoedebeleid Carola Schouten wil de leeftijdsgrens verhogen naar 27 jaar. Hierdoor krijgen gezinnen meer zekerheid over hun inkomen, ook als kinderen de leeftijd van 21 gepasseerd zijn. De leeftijdsgrens van 21, die met de wet hoger wordt, zorgde voor veel problemen bij gezinnen en bij gemeenten.

Het kabinet gaat de basisbeurs opnieuw invoeren voor alle studenten in het hoger onderwijs. In het bedrag van de beurs wordt onderscheid gemaakt tussen thuiswonende en uitwonende studenten. Ook gaat het kabinet stimuleren dat meer studenten die recht hebben op een aanvullende beurs er ook gebruik van gaan maken. Tevens wordt de bijverdiengrens in het mbo geschrapt. Voor de studenten uit het de tijd van het leenstelsel komt een tegemoetkoming.

Huishoudens op bijstandsniveau krijgen een tegemoetkoming van 800 euro, vanwege de gestegen energiekosten. Ook gaan de accijns op benzine en btw op energie omlaag. Met de maatregelen wil het kabinet mensen en huishoudens helpen die niet meer rond kunnen komen.

Naar aanleiding van een motie van Don Ceder wordt de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB) structureel ondersteund vanuit het ministerie. De steun gaat om een jaarlijks budget van een half miljoen euro. Met de NCAB blijft het ministerie van Justitie en Veiligheid de strijd tegen antisemitisme aangaan.