Wat doet de Tweede Kamer precies?

  • Controleren van de regering. Kamerleden vragen inlichtingen, voeren debatten (zoals het vragenuur, dertigledendebatten en interpellaties), dienen moties in en kunnen, in het uiterste geval, een parlementaire enquête starten. Ook bewaken zij toezeggingen van bewindspersonen.
  • Wetgeving maken. De Kamer behandelt wetsvoorstellen van het kabinet, kan ze wijzigen (recht van amendement) en kan ook zelf wetsvoorstellen indienen (recht van initiatief). Na instemming van de Tweede Kamer gaat een wetsvoorstel naar de Eerste Kamer.
  • Vertegenwoordigen. 150 rechtstreeks gekozen Kamerleden brengen de stem van inwoners in het parlement. Zij spreken met burgers en organisaties, gaan op werkbezoek en agenderen zorgen en ideeën in het debat.

Zo controleert de Kamer de regering

Inlichtingenrecht (Grondwet, art. 68)
Kamerleden mogen informatie opvragen bij ministers en staatssecretarissen. Die moeten daarop antwoord geven, behalve als het belang van de staat dat verhindert.

Debatten en vragen
Naast reguliere debatten zijn er het vragenuur, dertigledendebatten en interpellaties om snel op actuele kwesties in te gaan.

Moties en toezeggingen
Met een motie spreekt de Kamer een oordeel of verzoek uit richting het kabinet. Ook houdt de Kamer bij welke toezeggingen bewindspersonen hebben gedaan en wat daarmee gebeurt.

Onderzoek en enquête
De Kamer kan zelf onderzoek doen. Het zwaarste middel is de parlementaire enquête: getuigen kunnen dan onder ede worden gehoord.

Budgetrecht (begroting en belastingen)
De Kamer beoordeelt, wijzigt en keurt de Rijksbegroting en belastingwetten goed. Zo stuurt zij mee op de inkomsten en uitgaven van het Rijk en controleert zij de uitvoering.

Zo maakt de Kamer wetten

  • Behandeling van wetsvoorstellen. Het kabinet dient voorstellen in; Kamerleden kunnen amendementen voorstellen.
  • Recht van initiatief. Kamerleden kunnen ook zelf een wetsvoorstel indienen.
  • Tweede Kamer → Eerste Kamer. Na instemming van de Tweede Kamer gaat het voorstel naar de Eerste Kamer, die het voorstel nog één keer toetst en erover stemt.

Hoe kun jij invloed uitoefenen?

  • Petitie aanbieden aan Kamerleden (doorgaans op dinsdagmiddag in de Statenpassage; je maakt vooraf een afspraak).
  • Burgerinitiatief starten (met minimaal 40.000 geldige steunbetuigingen van kiesgerechtigde Nederlanders, 18+ en met NL-nationaliteit; steunbetuigingen niet ouder dan één jaar) om een onderwerp op de agenda te zetten.
  • Contact opnemen met een Kamerlid of commissie en je zorgen of ideeën delen.

Veelgestelde vragen

Wat is het verschil tussen Tweede en Eerste Kamer?
De Eerste Kamer controleert wetten achteraf en kan ze alleen aannemen of verwerpen. De Tweede Kamer wijzigt wetten en controleert het kabinet actief.

Kan de Kamer een minister laten opstappen?
Als een meerderheid geen vertrouwen meer heeft in een minister of het kabinet, kan zij dat uitspreken (bijvoorbeeld via een motie van wantrouwen). Gebruikelijk is dat een bewindspersoon dan opstapt of zijn besluit heroverweegt.

Wat doet de Tweede Kamer precies bij de begroting?
Rond Prinsjesdag debatteert de Kamer over de rijksbegroting. Daarna volgen behandelingen per ministerie. De Kamer kan wijzigingen voorstellen en controleert de besteding bij de verantwoording.

 

We willen dat politiek dichtbij is en dat iedereen mee kan doen. Met deze uitleg weet je wat de tweede kamer doet.