Datum:            29 mei 2013

De heer Segers (ChristenUnie):

Voorzitter. Fan bûgjen frjemd, bleau by 't âld folk yn eare, syn namme en taal, syn frije sin. Ik ga vertalen. Dat lijkt mij beter, ook voor de vertegenwoordiger van de SP-fractie.

De voorzitter:

Ook voor de voorzitter!

De heer Segers (ChristenUnie):

Buigen was hen vreemd, zo hield het oude volk in ere zijn naam en taal, zijn vrijheidszin. Zo zingt het Friese volkslied. Fryslân is met recht trots op zijn geschiedenis, cultuur en taal. Die Friese identiteit moet vitaal blijven. Daarom vindt de ChristenUnie het een goede zaak dat er nu een wetsvoorstel voorligt dat het gebruik van de eigen taal in de provincie Fryslân garandeert, zowel in het bestuur als in de rechtspraak.

Van verschillende kanten werd bepleit dat ook andere thema's zoals het Fries in onderwijs, cultuur en media een basis in deze wet moesten krijgen. Er is gekozen voor een beperktere reikwijdte van de wet. De andere onderwerpen moeten een plaats krijgen in de periodiek te vernieuwen bestuursafspraak Friese taal en cultuur. Deze bestuursafspraken zijn onlangs opnieuw gemaakt door het Rijk en de provincie Fryslân. De vorige bestuursafspraak liep van 2001 tot 2010 en is nog een jaartje verlengd, maar het heeft eigenlijk lange tijd geduurd voordat er nieuwe periodeafspraken lagen.

In het oorspronkelijke wetsvoorstel was de verplichting opgenomen om periodiek dergelijke afspraken te maken, maar na kritiek van de Raad van State is die geschrapt. De ChristenUnie hecht er toch aan om deze verplichting in de wet vast te leggen. Juist omdat is gekozen voor een wet met een beperkte focus, zijn de afspraken over bijvoorbeeld cultuur, media en onderwijs extra belangrijk. Ik had daarvoor een amendement ingediend dat kruiste met dat van collega Jacobi. Bij dezen trek ik mijn amendement in en onderteken ik het amendement van collega Jacobi.

De voorzitter:

Het amendement-Segers (stuk nr.9) is ingetrokken.

De heer Segers (ChristenUnie):

Voorzitter. De afspraken onderstrepen de verschillende verantwoordelijkheden, namelijk die van het Rijk voor het ontwikkelen van onderwijs-, cultuur- en mediabeleid in algemene zin en die van de provincie Fryslân om beleid te maken met betrekking tot het Fries en het laten uitvoeren daarvan. Het is aan de provincie Fryslân om een basisinfrastructuur voor de Friese taal en cultuur in stand te houden. De ChristenUnie vraagt zich af of dit geen wettelijke taak is. Deelt de minister dit en is hij bereid om deze taak wettelijk te verankeren? Ik zou graag borgen dat de provincie een geoormerkt deel van het Provinciefonds inzet voor deze belangrijke taak. Is het mogelijk om de rijksbijdrage voor het Fries een structurele basis te geven via het Provinciefonds of een doeluitkering? Ik ben benieuwd naar de antwoorden van de minister en overweeg op dat punt een motie in te dienen.

Wie aan de Friese cultuur denkt, denkt ook aan Friese sporten. Denk aan skûtsjesilen, fierljeppen, kaatsen en de Elfstedentocht; sporten waaraan veel aandacht wordt geschonken door Omrop Fryslân. Deze omroep heeft bovendien een belangrijke rol bij de taalontwikkeling en een groot bereik. Niet alleen in Fryslân wordt hiernaar gekeken en geluisterd, maar ook buiten de provincie. Wij hebben het rapport van de commissie-Hoekstra over de borging van het Fries in de media daarom met extra aandacht gelezen. De commissie geeft adviezen en ik ben zeer benieuwd naar de reactie daarop van het kabinet. Bij de mediawetgeving speelt het voorstel een rol om de landelijke en regionale omroepen meer te integreren. Ik heb veel begrip voor de zorgen die in Fryslân leven. De regionale publieke omroep heeft een duidelijke grote meerwaarde in dit deel van Nederland. Wil de minister deze bijzondere rol onderkennen? Hoe gaat de regering de adviezen van de commissie-Hoekstra verder invulling geven?

De ChristenUnie vindt het belangrijk dat de Friese publieke omroep niet op de grote hoop van de regionale omroepen komt, maar dat er specifiek beleid is om de Friese taal in de media te borgen. Dat zal ook financieel duidelijk moeten zijn. Er moeten financiën blijven om programma's te maken die de taalontwikkeling bevorderen en de Friese cultuur zichtbaar houden. Ik hoor graag de minister hierover. Ook op dit punt heb ik een motie achter de hand.

Tot slot ben ik persoonlijk van mening dat Thialf bij uitstek geschikt is als nationale schaatstempel.

Mevrouw Berndsen-Jansen (D66):

De heer Segers zegt dat hij in het kader van de media een motie achter de hand heeft. Vlak voor het kerstreces hebben wij hier bijna unaniem een motie aangenomen over Omrop Fryslân. Hoe verhoudt het voornemen van de heer Segers zich tot deze motie?

De heer Segers (ChristenUnie):

Dat lijkt mij een goede vraag. Allereerst wacht ik uiteraard de antwoorden van de minister af. Het lijkt mij heel goed om te bekijken in welke mate mijn voornemen overlap vertoont met de motie die mevrouw Berndsen noemt.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.