Behoefte aan privacy is inherent aan het mens-zijn. Zelf bepalen met wie we onze gedachten en gevoelens delen stelt ons in staat relaties aan te gaan met mensen om ons heen en ons te ontwikkelen. De uitspraak ‘ik heb niets te verbergen’ ontkent deze noties. Privacy is waardevol en verdient daarom ook in het digitale tijdperk onze bescherming.

De toegenomen hoeveelheid data en verwerking ervan biedt veel gemak in het dagelijkse leven (sociale media, apps op smartphones) en kansen voor bedrijven en overheden. Zo kan een postbezorger met het oog op efficiëntie voor elk adres in Nederland bijhouden wanneer iemand thuis is. Dit is vanuit privacy- en veiligheidsoverwegingen echter een gevaarlijke ontwikkeling. En de mogelijkheden van “big data” voor de bestrijding en opsporing van misdaad en fraude zijn nuttig, maar leveren ook een dilemma op voor privacy en de onschuldpresumptie. Ben je namelijk nog wel onschuldig tot het tegendeel is bewezen, als je vaker geconfronteerd wordt met aanhoudingen en controles omdat je in een bepaald risicoprofiel valt? Bijvoorbeeld door jouw postcodegebied of etnische afkomst. De kansen van “big data” dienen niet onbenut te blijven, maar worden in een democratische rechtsstaat wel aan controle onderworpen.

De ChristenUnie stelt daarom de volgende maatregelen voor:

• De overheid richt een expertisecentrum in waar burgers en het bedrijfsleven met vragen terecht kunnen over (big) data en de bescherming van privacy.

• Toegang en controle eigen gegevens. Gegevensverwerkingssystemen van de overheid kunnen eenvoudig worden geraadpleegd door de burger en geven zo controle over de verzamelde gegevens. 

• Controle door de Autoriteit Persoonsgegevens. De overheid is transparant over de data die zij verwerkt en welke analysemethoden en algoritmen zij gebruikt bij “big data” in de context van opsporing. De Autoriteit Persoonsgegevens krijgt de bevoegdheid en middelen om dit te controleren.

• Cybersecurity op de agenda. Nederland scoort hoog als het gaat om digitalisering van de economie, zoals internetbankieren. Maar we zijn daarmee ook kwetsbaar voor dreigingen in het cyberdomein. De cybersecurity-sector is belangrijk voor preventie en herstel na moedwillige en schadelijke activiteiten op ICT-terrein. Start-ups in deze sector worden fiscaal gestimuleerd.

• Voorkomen van informatiedementie van de overheid door wetgeving op het terrein van privacy, transparante overheid en archieven aan te passen aan het digitale tijdperk.