Nieuw: Kort Commentaar van het WI over het Verdrag van Lissabon

Het Wetenschappelijk Instituut publiceerde in juni 2008 haar 14e Kort Commentaar, waarin Drs. Sander Luitwieler ingaat op het Verdrag van Lissabon. In dit Kort Commentaar staan twee vragen centraal. Ten eerste, welke veranderingen introduceert het Verdrag van Lissabon ten opzichte van de huidige situatie onder het nu geldende Verdrag van Nice? Ten tweede, hoe kunnen deze veranderingen vanuit het perspectief van de ChristenUnie worden beoordeeld? In de context van de vergelijking tussen het Verdrag van Lissabon en het Verdrag van Nice zullen ook de verschillen met het Grondwettelijk Verdrag de revue passeren. Luitwieler sluit zijn Kort Commentaar af met twaalf conclusies en twaalf adviezen aan de ChristenUnie.

Meer informatie .U kunt deze publicatie hier bestellen

Europees Verdrag
Europa staat op de drempel van een nieuw Europees Verdrag. De tekst van het Hervormingsverdrag is 18 oktober door de Europese regeringsleiders vastgesteld. De staatshoofden en regeringsleiders van de EU-landen hebben het verdrag op 13 december 2007 in Lissabon tijdens een ceremonie ondertekend. Als alle 27 EU-landen de tekst hebben geratificeerd, treedt deze 1 januari 2009 in werking.

Het verdrag moet de Europese Unie van de 27 lidstaten beter bestuurbaar, democratischer en slagvaardiger maken op die terreinen waarop samenwerking geboden is. Lees hier het persbericht over het het akkoord dat in oktober 2007 over de verdragstekst is gesloten.

Het nieuwe verdrag verschilt wezenlijk van het Grondwettelijke verdrag uit 2005. Het verdrag beperkt de bevoegdheden van Europese Unie zo dat het geen superstaat wordt. Nederland blijft dus zelfstandig. De ChristenUnie is nooit voorstander geweest van een vergaande Europese Grondwet. Wel pleit de partij in het verkiezingsprogramma al voor een herziening van de Europese Verdragen om de Europese samenwerking efficiënter, transparanter en betrouwbaarder te maken. Welke ideeën de ChristenUnie bij die wijzingen had, kunt u lezen op pagina 49 van het Verkiezingsprogramma.

“Onze inzet is niet méér Europa, maar een beter Europa op het terrein van besluitvorming, slagvaardigheid en bevoegdheidsverdeling”, stelde Tweede Kamerlid Esmé Wiegman in mei. Wiegman heeft de ‘Europese Unie’ in haar portefeuille voor de fractie. Terwijl de samenwerking tussen de lidstaten dus verbeterd moet worden, wil de ChristenUnie wel grenzen stellen aan de EU-uitbreiding. Lees hiervoor ook het standpunt Europese Uitbreiding.

Referendum over het verdrag
Hoe zit het dan met het houden van een referendum over het nieuwe verdrag? Daar kan de ChristenUnie heel kort en duidelijk over zijn: Wij zijn tégen het houden van een raadplegend referendum over het nieuwe Europese verdrag. Al voordat het referendum in juni 2005 over de Europese Grondwet werd gehouden, nam de ChristenUnie dit standpunt in. ‘Met de kiezer en met de grondwet moet je geen spelletje spelen’, betoogde kamerlid Esmé Wiegman.

Aan de basis voor dit standpunt ligt het feit dat het volk niet werkelijk politieke invloed uitoefent met een referendum. Als het volk direct wordt geraadpleegd, dan moet het ook in staat zijn een besluit van het parlement terug te draaien. Dat is nu niet mogelijk. Daarvoor zou een wetswijziging nodig zijn. Maar een voorstel daartoe is tijdens de Nacht van Wiegel in 1999 gesneuveld.

De ChristenUnie is niet tegen een volksraadpleging als zodanig, maar wel tegen de ongrondwettelijke en onwaardige vorm waarin ze in 2005 is gehouden. In 2007 wil een deel van de Kamer toch weer een referendum over het verdrag houden. Een raadgevend referendum wordt de facto tot correctief referendum verheven zodra een meerderheid van de kamer belooft zich naar de uitslag te voegen. Dit gebruik van referenda is in strijd met de grondwet, waarin staat dat leden ‘zonder last’ dienen te stemmen (artikel 67 lid 3 van de grondwet). Lees ook het artikel ‘Een referendum is geen speeltje’ en zie ook ons standpunt over referenda.

ChristenUnie-nieuwsberichten

• ‘Een referendum is geen speeltje’ (4 oktober 2007)
• Bijdrage spoeddebat referendum nieuw Europees verdrag Esmé Wiegman (4 oktober 2007)
• ChristenUnie steunt kabinetsbesluit over EU-verdrag (25 september 2007)
• ChristenUnie ‘draait’ niet om Europa (3 juli 2007)
• ChristenUnie-jongeren roepen op tot correctief referendum over Europees verdrag (28 juni 2007)
• 'Nee-stem heeft effect gehad' (23 juni 2007)
• ND: "CU-pleidooi voor nieuw referendum" (14 juni 2007)
• Bijdrage spoeddebat Europese Grondwet Esmé Wiegman (25 mei 2007)
• ‘Paal en perk stellen aan Europa’ (23 mei 2007)
  
  

Links

• De tekst van het EU-verdrag kunt u hier downloaden
• Meer informatie over de Intergouvernementele Conferentie 2007
• Informatieve pagina van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
• Zie ook ons dossier over de afgewezen Europese Grondwet in 2005 (zeer uitgebreid)
• De Eurofractie van de ChristenUnie en SGP heeft ook een dossier over Europa gemaakt

(Foto: European Community, 2007)