In Nederland zijn veel mensen die met onzekerheid kampen over hun werk, inkomen of woonlasten en het net wel of net niet redden. Eén op de vier Nederlanders is financieel kwetsbaar, waaronder veel werkenden. Via een hoger minimumloon, hogere uitkeringen en een hervorming van de toeslagen wordt meer bestaanszekerheid geboden. Er komt meer zekerheid over werk en inkomen en er worden meer betaalbare huizen gebouwd.

Mensen die in armoede leven of met schulden kampen, komen daar vaak niet meer uit. De inzet om hen meer perspectief te bieden op een armoede- en schuldenvrij leven wordt vergroot. Uitkeringen gaan omhoog, kinderarmoede moet worden gehalveerd en het sociaal minimum wordt steeds opnieuw bijgesteld. Schuldhulp wordt verbeterd, de toegang daartoe vergroot en er komt meer inzet op preventie. Er komt extra geld beschikbaar voor de aanpak van armoede en schulden.

Zorgen voor de schepping en tegengaan van klimaatverandering is misschien wel de grootste opdracht van dit moment. Het coalitieakkoord blijft niet hangen bij hoge klimaatdoelen, maar gaat voor echte klimaatdaden. Huishoudens en bedrijven besparen energie, reizen wordt duurzamer en energie wordt schoner terwijl we oog houden voor mensen met een kleine portemonnee. Zo doen we recht aan de aarde, aan volgende generaties en aan elkaar.

Het bouwen van extra woningen is een van de grootste opdrachten voor het kabinet. Nieuwe wijken worden duurzaam, betaalbaar en bereikbaar via het OV. Er wordt extra gebouwd voor senioren, starters en studenten. En er is veel aandacht voor het versterken van gemeenschappen. In plaats van een woningmarkt waar het recht van de sterkste geldt, gaan we naar volkshuisvesting voor iedereen.

Ook al verschillen de meningen binnen de coalitie over de vrijheid van onderwijs, ‘artikel 23’ (dat het bijzonder onderwijs regelt) wordt niet aangepast. Er gaat heel veel extra geld naar onderwijs, ook naar het beroepsonderwijs. De loonkloof tussen basisonderwijs en voortgezet onderwijs wordt gedicht. Er komt weer een basisbeurs voor studenten en een tegemoetkoming voor wie onder het leenstelsel viel.

De coalitieakkoord zet in op goede zorg van jong tot oud, die ook op lange termijn voor iedereen goede en betaalbaar blijft. Je eigen risico ben je niet na één behandeling kwijt en huisartsen krijgen meer tijd voor patiënten. Er wordt geïnvesteerd in mantelzorgers, huisartsen, thuiszorgmedewerkers, IC-verpleegkundigen en alle anderen die in de zorg werken en er wordt meer zorgpersoneel opgeleid.

Terwijl we elkaar allemaal een goede gezondheid gunnen, maakt het verschil waar je geboren wordt: de gezondheidskloof groeit. Daarom moet gezonde keuzes normaal, makkelijk en betaalbaar zijn. Gezonde voeding wordt goedkoper en schadelijke producten zoals sigaretten duurder. Het Preventieakkoord van staatssecretaris Paul Blokhuis wordt uitgebreid met mentale weerbaarheid en er komt meer geld voor onderzoek en de aanpak van de meest voorkomende ziektes.

Rond medische ethiek zijn de verschillen in de coalitie groot. Het kabinet komt niet met nieuwe wetten over abortus, euthanasie of embryokweek, maar verschillen zullen blijken in debatten over initiatiefwetten. Het kabinet krijgt de opdracht mee om het aantal abortussen te verlagen, de zorg voor vrouw en kind te verbeteren en ‘waardig ouder worden’ voort te zetten.

De strijd tegen mensenhandel wordt opgevoerd, mensen in de prostitutie worden beter beschermd en er komt veel meer geld voor uitstapprogramma’s. Het vorige kabinet werkte al aan de nieuwe prostitutiewet die de komende periode wordt ingevoerd. Voor daklozen wordt de maatschappelijke opvang vernieuwd en komen er meer woonplekken met begeleiding. Drugscriminaliteit wordt steviger aangepakt en vooral voor kwetsbare jongeren wordt meer ingezet op preventie.

Asiel- en migratiebeleid kan alleen werken als het effectief en humaan is. Een meerderheid in de Tweede Kamer wil vooral ‘strenger’ beleid, met name voor wie hier geen perspectief heeft, voor ons blijft daarnaast humaniteit en hulp aan kwetsbaren belangrijk. Nederland gaat meer met Europese landen samenwerken, vergroot de kennis over bekeringsverhalen en maakt afspraken met derde landen over legale arbeidsroutes.

Nederland heeft een naam hoog te houden als het gaat om mensenrechten, sociale omstandigheden en vrijheden. Dat begint binnen de grenzen van het koninkrijk – bijvoorbeeld voor onze landgenoten in het Caribisch gebied - maar geldt ook voor de houding richting andere landen en binnen de EU. Er komt meer geld voor ontwikkelingssamenwerking en we voeren nationale wetgeving voor maatschappelijk verantwoord ondernemen in.

Het kabinet heeft oog voor heel Nederland. Alle landsdelen moeten goed bereikbaar zijn. Dat is cruciaal zodat mensen overal in ons land goed kunnen wonen, werken, reizen en leven. Daarom investeert dit kabinet extra in infrastructuur en bereikbaarheid in het hele land. Er wordt via regiodeals geïnvesteerd in de economie in iedere regio van Nederland. Woningen worden niet alleen in grote steden gebouwd, maar ook in de kleine kernen zodat die bereikbaar blijven voor woningzoekenden.

De agrarische sector staat voor de grote uitdaging om te zorgen dat landbouw ook in de toekomst volhoudbaar is voor boeren én natuur. Er wordt veel geld uitgetrokken voor de omschakeling naar kringlooplandbouw. Daarbij wordt de positie van boeren versterkt en worden nieuwe verdienmodellen gestimuleerd. De stikstofcrisis wordt de komende jaren verder aangepakt, natuur wordt hersteld en dierwelzijn wordt verbeterd.

Corona, prestatiedruk, een tekort aan betaalbare woningen en steeds minder vaste contracten op de arbeidsmarkt maken het voor jongeren een onzekere tijd. Daarom komt er weer een basisbeurs, meer zekerheid op de arbeidsmarkt en wordt er veel meer gebouwd voor onder meer starters. Veel voorstellen van Coalitie Y, een initiatief van de ChristenUnie, staan nu in het coalitieakkoord.

Dit kabinet zet stevige stappen om de zorg voor en het welzijn van onze ouderen te verbeteren. Waardig ouder wordenwordt doorgezet, de ontmoeting tussen jong en oud versterkt en eenzaamheid gaan we tegen. Ook komen er meer woningen voor ouderen. Want juist nu steeds meer Nederlanders ouder worden, willen we dat er een zorgzame samenleving is en blijft.